Wielaert - 50 Jaar Utrecht (8)

In dit artikel:

In de jaren 2010–2014 beschrijft Jeroen Wielaert een mengeling van stadsleven, journalistieke opdrachten, culturele projecten en het lange traject dat leidde tot de Grand Départ van de Tour in Utrecht. Die periode zit vol kleine theatrale acties, grote publieke manifestaties en ook persoonlijke gebeurtenissen.

Het seizoen begint ludiek: bij de Giro van 2010 verfde Wielaert midden in maart zijn oude racefiets roze en hing die aan een boom bij het Wilhelminapark als feestelijk gebaar. Wat aanvankelijk geen officiële toestemming leek te krijgen, leidde uiteindelijk — nadat een stadsambtenaar langsfietste — tot een noodvergunning van burgemeester Aleid Wolfsen en wethouder Harm Janssen; de fiets bleef hangen en symboliseerde het informele stadsfeest rond wielerwedstrijden.

Parallel aan sportverslaggeving en lokale happenings blijft Wielaert diep betrokken bij cultuur en herinnering. Voor dodenherdenking 2010 bezocht hij theologe en verzetsvrouw Hebe Kohlbrugge (96), wier oorlogsverhaal — microfilms smokkelen en gevangenschap in Ravensbrück — indruk maakte. Die aandacht voor oorlogsverhalen kreeg later een vervolg in een televisieproject: door samen te werken met documentairemaakster Tie van der Horst en RTV Utrecht ontstond de reeks Verborgen, niet vergeten, met opnamen bij plekken als Fort de Bilt en het oude huis van Anton Mussert. De serie werd in 2012 uitgezonden en op dvd uitgebracht.

De lokale culinaire scène speelt ook een rol: Rob Midavaine en Linda Spruit openden bistro Le Canard in de Gansstraat, een vaste aanrader voor Wielaert en vrienden. Le Canard kreeg later een ereplek tijdens diners voor de Tourvoorbereidingen in 2014, en zo verweefde de sociale kant van de stad zich met het sportevenement.

De NTR-serie Lijn 1 (vanaf 2012), door Wielaert bedacht en gepresenteerd vanuit een oude Amerikaanse schoolbus, bracht discussies over Amelisweerd, Kanaleneiland en andere Utrechtse wijken naar de kleine schermen. Het programma reed letterlijk de stad in en gaf ruimte aan lokale actoren, activisten en kunstenaars.

Centrale verhaallijn in deze jaren was de lobby en uiteindelijk de bevestiging dat de Tour de France in 2015 zou beginnen in Utrecht. Burgemeester Aleid Wolfsen voerde gesprekken met Tourdirecteur Christian Prudhomme, bezocht Franse starts en bouwde politieke steun. Wielaert, die veel over het proces wist en soms in vertrouwen werd ingelicht, melde op 8 november 2013 live dat de Grand Départ naar Utrecht zou komen — een primeur die leidde tot feestelijke publieke reacties, speciale treinverbindingen met Parijs en publieke spektakels op het Domplein (inclusief een stunt met een fietser vanaf de Domtoren).

Het traject was niet zonder schokken. In het voorjaar van 2013 veroorzaakten de dopingbekentenissen van Lance Armstrong en Michael Boogerd sponsoronzekerheid: Rabobank trok zich terug als prominente sponsor van de Tour in Utrecht, wat Wolfsen met een begrotingstekort van ongeveer een miljoen liet zitten. Bovendien leidde Wielaerts rol in het organiseren en vieren van de toegewezen start tot interne problemen met de NOS. Collega’s wezen op een mogelijk schijn van belangenverstrengeling; hij kreeg uiteindelijk te horen dat hij niet langer mocht verslaan van de Tour, een besluit dat beroepsmatig pijn deed en tot verontwaardiging bij hem en zijn vrienden leidde.

De dopingaffaire had ook inhoudelijke gevolgen voor de verslaggeving: Hilversum instrueerde de verslaggevers de koers zuiver sportief en feitelijk te benaderen, minder romantisch, wat botste met het beeld van de Tour als landschaps- en emotieverhaal. Toch hield Wielaert in zijn kronieken enige ruimte voor schoonheid en landschappen.

Andere hoogtepunten en kleine hoofdstukken in deze jaren: de voltooiing van Ruud Kuijers Waterwerken langs het Amsterdam-Rijnkanaal (2013), een radioreportage over omvangrijk scheppingswerk; de honderdste Tour met proloog in Luik (2013) waar Wielaert voor de NOS versloeg; en de officiële opening van TivoliVredenburg door koning Willem-Alexander op 21 juni 2014 — een belangrijke culturele mijlpaal voor Utrecht en een moment van politieke trots voor de nieuwe burgemeester Jan van Zanen, die zich daarna actief profileerde in verband met de Tour.

Persoonlijke noot: in 2013 verloor Wielaert zijn kat Nelson, een emotioneel moment dat het jaar humaniseerde. Tegen het einde van deze periode maakte hij een verhuizing van de Nicolaasweg naar de Draaiweg, vlak aan de Vecht, en bereidde zich voor op 2015, een jaar met "grote gebeurtenissen" voor de stad.

Samenvattend beschrijven deze jaren een Utrecht dat zich cultureel en feestelijk presenteert, zich inzet om een internationaal wielerevenement naar de stad te halen en tegelijkertijd worstelt met journalistieke integriteit, sponsorcrises in het wielrennen en alledaagse menselijke ervaringen. De periode toont hoe lokale trots, mediawerk en persoonlijke betrokkenheid elkaar kruisen in de aanloop naar een groots stadsproject.