Utrecht geeft volgend jaar 2 miljard euro uit

In dit artikel:

Na een vergadermarathon van bijna elf uur heeft de Utrechtse gemeenteraad de begroting voor 2026 goedgekeurd. Het college van burgemeester en wethouders mag volgend jaar ruim 2,177 miljard euro besteden, maar vrijwel het hele bedrag is al gebonden: bijna 2 miljard euro komt als geoormerkt geld van het Rijk voor specifieke doelen (zoals meerjarige cultuurbudgetten of aanleg van een tramlijn). De raad kon alleen beslissen over het resterende vrije deel van circa 186 miljoen euro — en ook dat bedrag volgt grotendeels het voorstel van het college.

Tijdens het debat werden ruim tachtig amendementen ingediend. Enkele opvallende uitkomsten en voorstellen:
- Partijen deden voorstellen variërend van een nieuw bos in Polder Rijnenburg (Partij voor de Dieren) tot meer aandacht voor drinkwatervoorziening (Volt); beide initiatieven kregen geen meerderheid.
- De VVD bekritiseerde het beleid en waarschuwde dat reserves zijn leeggegeten, waardoor toekomstige problemen naar het volgende college (na de raadsverkiezingen van 18 maart 2026) worden doorgeschoven.
- Het college wilde 7,5 miljoen opzijzetten als buffer voor tegenvallers. Diverse partijen probeerden die pot aan te spreken en veel van die uitgavenvoorstellen werden aangenomen: bijvoorbeeld maatregelen om de Draaiweg veiliger te maken, investeringen in verkeersveiligheid op Lage Weide en structurele financiering voor een transgenderkliniek.
- Een aantal politieke voorstellen zorgde voor media-aandacht of voor komische momenten: splinterpartij LINK wilde het portret van koning Willem-Alexander uit de raadszaal verwijderen — dat voorstel werd ruimschoots afgewezen. Stadsbelang Utrecht stelde ludiek voor te helpen met een kapotte vuurtoren op Texel; de burgemeester reageerde gevat.

Sommige initiatieven trokken zich terug vlak voor stemming, zoals een DENK-voorstel over terminologie voor regio’s (Xinjiang/Xizang) en een BIJ1-voorstel voor een stedenband met Gaza. Twee partijen (EenUtrecht en Partij voor de Dieren) presenteerden alternatieve, ingrijpend andere begrotingen, maar die haalden het niet. Ook voorstellen voor gratis abortus voor uitgeprocedeerde asielzoekers en gratis OV voor U-pashouders kregen geen meerderheid.

Kortom: de hoofdlijnen van de Utrechtse begroting zijn door landelijke voorschriften vastgelegd; de gemeenteraad kon binnen beperkte ruimte prioriteiten schuiven en gaf met tal van amendementen richting aan extra lokale investeringen en maatregelen.