Prinsjesdag 2025: Utrecht roept Rijk op om met daadkracht verantwoordelijkheid te nemen voor de toekomst
In dit artikel:
De provincie Utrecht reageert met belangstelling op de Miljoenennota en Rijksbegroting, maar dringt er tegelijkertijd bij het Rijk op aan om snel en stevig te investeren. Utrecht profileert zich als economisch en kenniscentrum van Nederland — met internationale impact in onderzoek en bedrijfsleven — en wil die positie behouden door samen met het Rijk oplossingen te realiseren voor urgente opgaven op het gebied van woningbouw, bereikbaarheid, energie en het landelijk gebied.
Concreet wil de provincie in de komende vijftien jaar ruimte maken voor 130.000 extra woningen, vooral op grootschalige locaties en bij Regiopoorten rond regionale openbaarvervoerknooppunten. Om die bouw te realiseren is nationale steun nodig voor het vullen van onrendabele toppen (deels onrendabele projecten), het creëren van stikstofruimte voor woningbouw, het oplossen van netcongestie, financiering van extra ambtelijke capaciteit en voldoende middelen voor bereikbaarheid. Voor de projecten Groot Merwede en polder Rijnenburg bij Utrecht is volgens de provincie een deels ondergrondse Merwedelijn onmisbaar.
Bereikbaarheid is een nationaal belang: Utrecht Centraal, Amersfoort Centraal, knooppunt Hoevelaken en de Ring Utrecht verwerken dagelijks honderdduizenden reizigers. De provincie benadrukt dat investeringen in de regio niet alleen lokaal effect hebben; als Utrecht vastloopt, schaadt dat heel Nederland. De provincie ondersteunt dat het Rijk geld uittrekt hiervoor en vraagt dat de belangrijkste maatregelen voor de Utrechtse bereikbaarheid daadwerkelijk mogelijk worden gemaakt.
Ook de energietransitie staat onder druk door netcongestie; binnen het FGU-gebied is Utrecht het meest urgente knelpunt. De provincie juicht de aangekondigde rijksmaatregelen toe maar vraagt om structurele, blijvende oplossingen. Voor natuurherstel, stikstofreductie, water- en bodemkwaliteit en een toekomstbestendige landbouw is bovendien landelijke steun nodig. De provincie waardeert de aangekondigde €2,6 miljard voor de stikstofaanpak, maar wil duidelijkheid over de besteding en samenhang met het Utrechts Programma Landelijk Gebied.
Utrecht roept op tot gedeelde investeringen en een betere afstemming van middelen en verantwoordelijkheden tussen Rijk, provincie en gemeenten om doorbraken mogelijk te maken die zowel de regio als Nederland vooruit helpen.