Mike ziet kinderen niet, jeugdbescherming negeert uitspraak rechter
In dit artikel:
In de provincie Utrecht sleept vader Mike al jaren een conflict uit met SAVE Jeugdbescherming (onderdeel van Samen Veilig Midden-Nederland) over het contact met zijn vier kinderen. Sinds de scheiding in 2019 zijn de kinderen (nu ongeveer 7 tot 15 jaar) onder toezicht van SAVE geplaatst; aanvankelijk vroeg die instelling tweemaal toestemming om hen extern onder te brengen, maar toen geen plek werd gevonden werden de kinderen bij hun moeder geplaatst. Sindsdien draait de ruzie vooral om omgangsafspraken: Mike zegt dat hij onterecht wordt beschuldigd van agressie en dat er geen bewijs voor die beschuldigingen is; documenten en rechterlijke uitspraken schetsen hem als een betrokken ouder.
Op 2 mei 2023 oordeelde het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden dat Mike regelmatig contact met zijn kinderen moet krijgen, te beginnen met videobellen en op te bouwen tot ieder veertien dagen een volledige dag samen in het weekend. Het hof benadrukte dat zowel ouders als SAVE aan die regeling mee moeten werken. SAVE en één van haar jeugdwerkers weigerden echter de uitspraak uit te voeren. De instelling stuurde binnen een maand een brief aan het hof waarin zij aangaf de beslissing niet te kunnen naleven omdat contact met de vader volgens haar tot trauma’s bij de kinderen zou leiden; die afweging was naar eigen zeggen gebaseerd op intern overleg, consultatie van een gedragswetenschapper en gesprekken binnen het team.
Het gerechtshof reageerde scherp: het stelde dat SAVE door de tussenbeschikking naast zich neer te leggen de rechtsbescherming van de vader feitelijk had ontnomen en dat een gecertificeerde instelling zich aan rechterlijke uitspraken moet houden, ook als zij het er niet mee eens is. Die kritiek leidde tot ophef in de Tweede Kamer: vragen van ex-Kamerlid Faith Bruyning en een ondubbelzinnige steunbetuiging van de minister, die in zijn antwoord aangaf niets toe te voegen aan het oordeel van het hof en benadrukte dat GI’s verplicht zijn uitspraken uit te voeren.
De zaak bracht ook tuchtrechtelijke consequenties voor personeelsleden van SAVE: de Stichting Kwaliteitsregister Jeugd (SKJ) verklaarde een klacht tegen één jeugdwerker volledig gegrond en oordeelde dat het handelen tuchtrechtelijk verwijtbaar was; die medewerker kreeg een voorwaardelijke schorsing van een jaar, met opheffing na het volgen van een cursus. Een tweede klacht tegen een andere medewerker loopt nog. Mike heeft naar eigen zeggen meer dan dertig rechtszaken gevoerd, bereidt een procedure voor bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens voor en wil schadeclaims indienen; hij zag zijn kinderen voor het laatst in maart.
Kinderrechter Ellen van Kalveen zegt dat het niet de bedoeling is dat gecertificeerde instellingen rechterlijke uitspraken negeren; volgens haar heeft een GI voldoende juridische middelen (in hoger beroep gaan, een nieuw verzoek indienen of een spoedverzoek) als zij het met een beslissing oneens is. SAVE zelf houdt om privacyredenen de inhoud van gezinszaken buiten de publiciteit en benadrukt dat in elk geval het belang van het kind leidend is en beslissingen niet op één bron worden gebaseerd.
De zaak illustreert niet alleen een individueel conflict tussen een vader en een jeugdbeschermingsinstantie, maar werpt ook een harder licht op bredere problemen in de jeugdzorg: deurwaardigheid in de naleving van rechterlijke uitspraken, de balans tussen hulpverlening en rechtsbescherming, en de vraag hoe belangen van kinderen, ouders en professionals tegen elkaar afgewogen worden.