Kritiek op nieuwe begroting gemeente Utrecht: 'Het stadsbestuur heeft een gat in de hand'
In dit artikel:
Het Utrechtse college (GroenLinks, D66, PvdA, Student & Starter en ChristenUnie) presenteert de laatste begroting voorafgaand aan de gemeenteraadsverkiezingen: voor 2026 staat een uitgeefplan van 2,2 miljard euro, wat neerkomt op ongeveer 5.790 euro per inwoner (uitgaande van 380.000 bewoners). De raad meldt dat het geld wordt besteed aan klimaatmaatregelen, woningbouw, zorg, ondernemersondersteuning en opvang van vluchtelingen, en noemt een reeks recente prestaties zoals een daling van leegstand, beschermingsmaatregelen voor koopwoningen, voortgang in Groot Merwede, kortere wachttijden voor huishoudelijke hulp, gratis schoollunches op enkele scholen, sterk verbeterde schuldhulpverlening en uitbreidingen van milieuzones en lokale energiemaatregelen.
Toch is er politieke wrijving: hoewel de begroting formeel in evenwicht is, zijn de gemeentelijke reserves de afgelopen jaren substantieel aangesproken. CDA en VVD luiden de alarmbel en verwijten het college te weinig harde keuzes te maken. Critici wijzen op een sterke toename van ambtelijke formatie (ongeveer +40% in vijf jaar), relatief hoge lokale lasten (volgens de VVD circa 24% boven het landelijke gemiddelde) en het risico dat toekomstige generaties de rekening betalen. Het college erkent dat de reserves onder druk staan maar benadrukt dat de financiën nog 'op orde' zijn en dat het voorzieningenniveau hogere lasten verklaart.
Grootse bezuinigingsplannen ontbreken in de nieuwe begroting, maar enkele eerder aangekondigde besparingen gaan wel door: het klantcontactcentrum sluit op woensdag- en vrijdagmiddag en het initiatievenfonds krijgt minder geld. De oppositie wil verdere ingrepen, zoals krimp van het ambtenarenapparaat en kortingen op de U-pas, cultuursubsidies en inclusieprogramma's; het CDA ziet ook bezuinigmogelijkheden bij dure mobiliteitsprojecten (onder meer knip op de Catharijnesingel, verbouwingen aan Weerdsingel en Maliebaan).
Voor 2026 formuleert het college drie hoofdopgaven: humane asielopvang en huisvesting van statushouders, ruimte voor stadsvergroeiing zonder overbelasting van het elektriciteitsnet en het vergroenen van wijken (extra bomen in Rivierenwijk, Noordwest en Overvecht). Een concrete verkeersmaatregel is de invoering van 30 km/uur op wegen zonder vrijliggend fietspad vanaf maart. Tot slot vermeldt de begroting ook lokale initiatieven zoals een boekproject over Catharijne waarvoor crowdfunding is gestart.
Kort gezegd: Utrecht investeert veel in sociale en ruimtelijke opgaven, maar het debat draait om de financiering daarvan en de vraag of het college genoeg sobere keuzes maakt om de reserves op peil te houden.