Gemaal Kamerik is na meer dan 70 jaar weer op stoom

zondag, 5 oktober 2025 (12:50) - RTV Utrecht

In dit artikel:

Net buiten de dorpskern van Kamerik, langs de N405, staat het stoomgemaal Teijlingens, gebouwd in 1871 en één van de oudste nog bestaande stoomgemalen in Nederland. Het kleine gebouwtje had de taak overtollig water uit de polders van Kamerik en Woerden omhoog te pompen naar de Oude Rijn, zodat mensen en vee droge voeten hielden.

De buitenkant zag er al mooi uit, maar de binnenwerkingen zijn de afgelopen jaren door enthousiaste vrijwilligers zorgvuldig gerestaureerd. Aan de hand van een foto uit 1907 hebben zij verdwenen onderdelen en gereedschappen nagemaakt. Vrijwilliger Guus Peek benadrukt het vakmanschap van vroeger: “Tegenwoordig maken wij complexe machines als deze met allerlei computers... de bouwers van dit gemaal maakten vroeger alles zélf.”

Technisch gezien is Teijlingens bijzonder: het herbergt een van de weinige nog overgebleven tweecilinder stoommachines in Nederland die de pomp rechtstreeks aandrijft. Met de recente werkzaamheden is het nu het negende — en laatste — gemaal in Nederland dat weer daadwerkelijk op stoom kan worden gebracht, na meer dan zeventig jaar stilstand.

Na jaren van voorbereiding gaat de machine officieel weer op stoom op woensdag 15 oktober; de vrijwilligers ronden nu de laatste werkzaamheden af. Bezoekers krijgen dan de kans het gemaal in werking te zien, inclusief sissende ketels en draaiende wielen. Het verhaal is te zien in Route C van RTV Utrecht: eerste uitzending donderdag om 13.00 uur, daarna elk uur herhaald, en zaterdag vanaf 17:00 eveneens elk uur.